همه چیز درباره مزاج بلغمی

در طب سنتی، طبع افراد بر حسب 4 نوع مزاج دسته بندی شده است. وجود تفاوت در میان مزاج افراد، باعث شده تا هر گروه از افرادی که در یک دسته بندی مزاجی قرار گرفته اند، از نظر ویژگیهای خلقی، شخصیتی و ذائقه ای تقریباً شبیه به هم باشند.

مثلاً اگر دقت کرده باشید برخی افراد خیلی سرمایی هستند، یا برخی به خوردن شیرینی ها علاقه زیادی دارند. در دستورات طب سنتی برای حفظ سلامتی و پیشگیری از وقوع انواع بیماری، بهتر است که افراد مزاج خود را به خوبی شناخته و رژیم غذایی و سبک زندگی متناسب با آن را داشته باشند.

یکی از انواع مزاج های 4 گانه، مزاج بلغمی یا سرد و تر می باشد که در این مقاله قصد معرفی آن را داریم.

بلغم چیست؟

بلغم در کنار صفرا، سودا و دم یکی از اخلاط چهارگانه است. در کتابهای مربوط به طب سنتی در خصوص اینکه بلغم چیست نکاتی مطرح شده است. از جمله اینکه عنصر تشکیل دهنده بلغم، آب است و بلغم در سیستم لنفاوی بدن جریان دارد.

یکی از وظایف بلغم این است که رطوبت از دست رفته بدن را جبران می کند. از دیگر وظایف این مایع، تغذیه اندام‌ هایی مانند مغز و نخاع است. نکته قابل اشاره دیگر این است که بلغم طعمی بیمزه دارد و از نوشیدنی ها و غذاهایی که سرد و تر هستند ایجاد می شود.

خصوصیات و ویژگیهای بلغمی مزاج ها

بعد از تعریف بلغم و اشاره به اینکه بلغم چیست، برای آشنایی بیشتر شما عزیزان با مزاج بلغمی، در این قسمت به ویژگیهای این دسته از افراد اشاره می کنیم. با دقت به این نشانه ها می توانید تا حدودی تشخیص دهید که آیا شما مزاج بلغمی دارید یا خیر.

 ویژگیهای فیزیکی و ظاهری

• این افراد تا حدودی چاق و تپل بوده و عمدتاً مستعد چاقی بیشتر هستند
• قد آنها کوتاه است و شانه های افتاده ای دارند
• از نظر هیکل درشت هستند ولی با این وجود استخوان بندی ریزی دارند
• داشتن پوستی روشن، مرطوب و سرد از دیگر خصوصیات این دسته است
• موهای این دسته از افراد کم پشت و نرم است. همچنین ریزش مو در این دسته بیشتر بوده و موی بلغمی ها زودتر سفید می شود
• منافذ پوستی در افراد بلغمی ریز است و به همین دلیل کمتر تعریق داشته و معمولاً عرق سرد می کنند
• این گروه از افراد، نبض ضعیفی دارند و عروق پوستی آنها معمولاً به سختی لمس می شود
• افراد بلغمی مزاج، قدرت بدنی بالایی ندارند و حرکات آنها کند است
• صدای بلغمی ها هم آهسته است و به آرامی صحبت می کنند
• این افراد زیاد می خوابند ولی با این وجود احساس کسالت و خواب آلودگی دارند. همچنین خر و پف در خواب از دیگر ویژگیهای بلغمی ها است

ویژگیهای خلقی و شخصیتی

بلغمی مزاج بودن باعث شده تا این دسته از افراد خصوصیات شخصیتی و روحی خاصی هم داشته باشند که در این قسمت به آن اشاره می کنیم.

• افراد بلغمی معمولاً آرام، گوشه گیر و درونگرا بوده و تمایل زیادی به ایجاد روابط اجتماعی با دیگران ندارند
• انعطاف پذیری یکی از خصوصیات مهم مزاج بلغمی است. این ویژگی باعث شده تا این افراد در بحث و گفتگو، بیشتر اهل سازش باشند و روی نظرات و مواضع خود اصرار نکنند
• محافظه کار بودن و ریسک گریزی یکی دیگر از نشانه های افراد بلغمی است
• علاوه بر کندی در حرکات، افراد بلغمی در تصمیم گیری هم با تاخیر عمل کرده و به همین دلیل گاهی تصمیم گیری را به تاخیر می اندازند
• افراد بلغمی کارهایشان را آهسته انجام می دهند و این کندی سبب می شود گاهی وظایف خود را نیمه کاره و ناتمام رها کنند
• بعضی افراد بلغمی به جزئیات مسائل بسیار دقت می کنند اما در عین حال قدرت تحلیل کمی دارند

مشکلی به نام غلبه بلغم

در مورد ویژگیهای افراد بلغمی به تعدادی از موارد مهم اشاره شد. البته باید توجه داشت که خصوصیات افراد بلغمی بیشتر از این موارد است.  نکته دیگر این است که  صرف دیدن این علائم به معنای وجود نشانه قطعی برای تشخیص مزاج یک فرد نیست.

در این قسمت می خواهیم به موضوع غلبه بلغم اشاره کنیم. اگر میزان خلط بلغم در بدن فرد افزایش پیدا کند، باعث بروز ناراحتی و بیماری هایی در قسمت های مختلف بدن می شود.

شناخت علائم بلغم کمک می کند تا نسبت به این موضوع آگاه بوده و با رعایت اصول مربوط به حفظ سلامتی، از بروز ناراحتی های ناشی از غلبه بلغم جلوگیری کنید.

همانطور که اشاره کردیم چاق بودن یکی از خصوصیات افراد بلغمی است. یکی از اولین نشانه های غلبه بلغم، چاق شدن و افزایش حجم در افراد است. اشخاص بلغمی مزاج به شدت استعداد چاقی دارند و کنترل کردن اشتها برایشان کاری بسیار سخت است.

همچنین سردی و رطوبت زیاد در بدن آنها می تواند باعث تضعیف سیستم ایمنی و ایجاد بیماری شود. از سوی دیگر به علت حرکات کم سیستم گوارشی در مزاج بلغمی، غذا در معده این افراد به خوبی هضم نمی شود. به همین دلیل، بروز مشکلات گوارشی در این دسته افراد شدت بیشتری دارد.

یادآوری این نکته لازم است که غلبه بلغم در قسمتهای مختلف بدن باعث بروز علائم و نشانه های متفاوتی می شود. برخی از علائم بلغم به سرعت بروز می کنند ولی تعدادی از عوارض، در طولانی مدت پدیدار می شوند. در ادامه تعدادی از مهمترین علائم کلی غلبه بلغم را نام می بریم.

علائم غلبه مزاج بلغمی

• احساس سرمای زیاد به خصوص در دست و پا
• معده درد، ترش کردن و آروغ زدن به دلیل دیر هضم شدن غذا
• خواب آلودگی زیاد
• بیرون آمدن آب دهان در زمان خواب
• دفع ادرار با فشار و به مقدار زیاد
• قولنج و درد در قسمت زانو و پا
•  احتمال مبتلا شدن به بیماریهایی مانند پارکینسون
• تپش قلب در زمان بیدار شدن از خواب و احساس تنگی نفس

درمان غلبه بلغم

در مورد درمان بلغم باید اشاره کرد که در طب سنتی رعایت نکات مربوط به اصلاح رژیم غذایی و سبک زندگی تاثیر بسیار زیادی در درمان انواع مشکلات مربوط به مزاج دارد. با توجه به بروز مشکلات زیادی که غلبه بلغم می تواند ایجاد کند، رعایت نکات و توصیه هایی که در ادامه می آید برای درمان بلغم می تواند مفید باشد.

رژیم چهل روزه برای بلغمی ها

رعایت موارد زیر در رژیم چهل روزه برای بلغمی ها که از آن به عنوان رژیم چهل روزه ترک ناهار هم یاد می شود چراکه یکی از بخش های مهم آن است، توصیه می شود:

• کاهش وعده های غذایی به دو وعده در روز به جهت کنترل و کمک به هضم غذا در افراد بلغمی. در این روش ناهار حذف شده و فقط صبحانه و شام میل می شود. توصیه می شود که وعده صبحانه به طور کامل و مفصل خورده شود. بهتر است در وعده صبحانه، غذاهایی با طبیعت گرم شامل انواع مربا، عسل،کره یا روغن حیوانی،شیره توت و نان گندم بدون چای مصرف شود. شام افراد بلغمی باید حاوی غذاهایی با  طبع گرم باشد. بلغمی ها باید مصرف غذاهای سرد مانند لبنیات، خیار، گوجه، ماکارونی، برنج و این قبیل مواد غذایی را کاهش دهند.
• مصرف میوه ها و سبزیجات متناسب با طبع و مزاج، بین وعده های اصلی غذایی به منظور برطرف کردن گرسنگی توصیه می شود.
• تنظیم و کنترل ساعت خواب و بیداری از دیگر نکات مهم در این زمینه است. به این منظور، 8 ساعت خواب معمولاً برای این افراد کافی است. همچنین لازم است که افراد دارای مزاج بلغمی برای کاهش وزن، از خوابیدن زیاد به خصوص خواب قبل از عصر خودداری کنند.
• کاهش مصرف غذاهای سرد مانند دوغ، ماست، خیار و همچنین مصرف گوشت گاو و مرغ توصیه می شود.
• بهتر است در هنگام مصرف پنیر از گردو در کنار آن استفاده شود.
• مصرف انواع آش و سوپ به همراه ادویه ها برای افراد بلغمی مفید است.
• مصرف نوشیدنی هایی از جمله عرقیات گرم، خرما، شیره انگور و شربت عسل در رژیم چهل روزه برای بلغمی ها موثر و مفید است.
• پرهیز از مصرف ترشی نیز می تواند در کاهش وزن افرادی با مزاج بلغمی تاثیر زیادی داشته باشد.

قویترین داروی ضد بلغم

همانطور که اشاره کردیم در افرادی با مزاج بلغمی، غلبه بلغم مشکلات زیادی به خصوص در سیستم گوارشی افراد ایجاد می کند. علاوه بر رعایت نکات مربوط به رژیم چهل روزه برای بلغمی ها، استفاده از داروی بلغم می تواند به میزان زیادی در درمان عوارض ناشی از غلبه بلغم تاثیرگذار باشد.

در این زمینه، حب دوای بلغم که با نام داروی سردی معده امام صادق علیه السلام هم شهرت دارد به عنوان قویترین داروی ضد بلغم شناخته و مصرف آن برای درمان بلغم توصیه شده است.

اثر بخشی داروی بلغم به دلیل وجود مواد و ترکیبات موثر در آن است. برای ساخت این دارو از ترکیبات گیاهی خاصی استفاده شده که شامل سیاه دانه، زنیان، آویشن و عسل می باشد. وجود خواص بسیار زیاد در هر کدام از این مواد باعث شده تا حب دوای بلغم به عنوان قویترین داروی ضد بلغم، تاثیر زیادی بر درمان بلغم داشته باشد. همچنین داروی بلغم فواید و خواص زیادی در بهبود مشکلات معده و سیستم گوارش دارد که در ادامه به این اثرات اشاره می کنیم:

برطرف کردن ورم و نفخ معده، رفع احساس پری معده، برطرف کردن رفلاکس معده، کمک به درمان کندی معده و سردی مزاج از جمله خواص قویترین داروی ضد بلغم است. البته هرگونه دارویی بهتر است تحت نظر طبیب استفاده شود. دوستان عزیز؛ ضمن سپاس از همراهی شما، امیدواریم مطالب و نکات مطرح شده باعث آشنایی بیشتر شما با مزاج بلغمی شده باشد.

در پایان پیشنهاد می کنیم مقاله اهمیت شناخت انواع مزاج ها و طبع ها را مطالعه فرمایید